Để tìm việc tại Đức, bạn – người xin việc – cần phải hiểu rõ các bước trong quy trình tuyển dụng, cũng như các loại hợp đồng mà bạn sẽ phải ký kết khi bạn được nhận vào làm việc.
Hồ sơ xin việc
Hồ sơ xin việc bao gồm: thư xin việc, sơ yếu lý lịch, bản sao của những bằng chứng nhận quan trọng và danh mục tham khảo. Thông thường tại Đức, bộ hồ sơ xin việc thường được đính kèm ảnh ứng viên. Tất cả những giấy tờ này cần được giữ ở chất lượng tốt, vì đây cũng là ấn tượng đầu tiên mà họ tạo ra đối với người tuyển dụng.
Ngày nay, hồ sơ online càng trở nên phổ biến do sự thuận tiện cũng như đơn giản hóa quá trình cho cả người đi xin việc và nhà tuyển dụng. Bộ hồ sơ online có thể được gửi theo 1 trong 2 cách sau: người xin việc có thể đính kèm hồ sơ theo email gửi cho nhà tuyển dụng, hoặc có điền vào mẫu đơn có sẵn tại website của công ty.
Thư xin việc cung cấp cho nhà tuyển dụng những thông tin về trình độ học vấn cũng như kinh nghiệm làm việc trước đó của bạn.Trong thư, bạn cũng nên nêu rõ lý do mà bạn thích và sẽ đảm nhận tốt vị trí mà mình ứng tuyển, cũng như nguyên nhân mà bạn muốn làm tại công ty.
Phỏng vấn
Phương thức đầu tiên để thu thập thông tin về các ứng viên là đặt câu hỏi khi phỏng vấn trực tiếp hoặc phát phiếu khảo sát cho họ. Đối với cả 2 phương thức này, nhà tuyển dụng chỉ có thể đặt câu hỏi khi:
- Được chủ doanh nghiệp đồng ý một cách hợp pháp
- Không xâm phạm quyền riêng tư của các ứng viên
Nếu ứng viên trả lời thiếu chân thực, chủ doanh nghiệp có thể hủy bỏ hợp đồng lao động với lý do lừa dối, gian lận.
Đối với ứng viên nữ, doanh nghiệp không được phép hỏi liệu cô ấy có đang mang thai hay không. Ứng viên có thể được hỏi liệu đã từng có tiền án tiền sự hay không, nếu liên quan tới công việc.
Chủ doanh nghiệp nên hạn chế hỏi những câu hỏi liêu quan tới chủng tộc, giới tính, tôn giáo, khiếm khuyết, tuổi tác hay giới tính. Những câu hỏi ấy có thể bị coi là vi phạm Đạo luật đối xử bình đẳng chung. Trong một số trường hợp, câu hỏi này có thể được chấp nhận nếu có trong yêu cầu công việc.
Chủ lao động chịu chi phí phỏng vấn, bao gồm chi phí đi lại, ăn uống và thậm chí cả chỗ ở. Tuy nhiên, nhà tuyển dụng có thể không hoàn trả một số hoặc tất cả các chi phí trong thư mời. Vì vậy, bạn nên làm rõ điều này trước với nhà tuyển dụng.
Sơ yếu lý lịch
Sơ yếu lý lịch chính là phần quan trọng nhất trong bộ hồ sơ xin việc của ứng viên. Trong đó bao gồm thông tin liên hệ, thông tin cá nhân và kinh nghiệm làm việc của ứng viên.
Một trong những việc khó nhất trong việc viết sơ yếu lý lịch chính là việc cân bằng các thông tin: Ứng viên nên tránh liệt kê tất cả mọi công việc. Bộ phận nhân sự sẽ không thực sự chú trọng tới tất cả các công việc mà ứng viên từng làm thời sinh viên. Miễn là thời gian làm việc giữa các năm không bị bỏ trống, những công việc không liên quan nên được bỏ qua.
Chỉ những công việc có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp tới vị trí ứng tuyển của các ứng viên tiềm năng là nên được ghi ở sơ yếu lý lịch. Ngoài ra, bạn nên mô tả chính xác công việc bạn làm tại những vị trí đó. Đặc biệt tại những công ty nước ngoài, phòng nhân sự sẽ không nắm được rõ những công việc bạn làm chỉ thông qua tựa đề chức vụ. Liệt kê từ 3 đến 5 nhiệm vụ tại mỗi vị trí công việc.
Tại Đức, phần lớn ứng viên ngoại quốc không biết là họ phải thêm ảnh vào sơ yếu lý lịch. Bạn có thể đến các cửa hàng ảnh để chụp ảnh chân dung đính kèm bộ hồ sơ của mình.
Danh mục tham khảo
Các công ty tại Đức muốn biết rõ thông tin chi tiết nơi bạn đã từng làm việc, bạn làm những gì, thời gian công tác cũng như đánh giá ngắn gọn quá trình đấy. Luật pháp đã quy định, chủ doanh nghiệp không thể viết vào danh mục tham khảo những nhận xét mà sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới quá trình tìm việc của bạn sau này. Một số lời nhận xét có thể được hiểu ngầm là:
- “Là nhân viên trung bình” có nghĩa là bạn làm việc không tốt
- “Là nhân viên tốt” có nghĩa là bạn làm việc mức trung bình
- “Là nhân viên xuất sắc” có nghĩa là bạn làm việc tốt hoặc cực kỳ tốt.
Hợp đồng lao động
Một trong những nguyên tắc cơ bản trong thoả thuận lao động là người lao động và người sử dụng là động được phép tư do thoả thuận các điều khoản. Các hợp đồng này có thể được thoả thuận qua văn bản hoặc không. Tuy nhiên nên ký kết thoả thuận việc làm bằng văn bản vì đó sẽ là bằng chứng về mối quan hệ giữa bạn và công ty.
Hợp đồng lao động nên có những điều khoản quan trọng sau:
- Thời gian hiệu lực của hợp đồng lao động
- Thời gian thử việc
- Mô tả công việc
- Tiền lương
- Giờ làm việc
- Ngày nghỉ
- Thời gian thông báo nghỉ việc
- Thoả thuận lao động tập thể hoăch thoả thuận với công ty (nếu có)
Tiền lương chính là một phần quan trọng trong hợp đồng. Công ty có trả thêm tiền trợ cấp hoặc tiền thưởng vào các ngày làm viêc cuối tuần, các ngày lễ quan trọng như lễ Giáng sinh,…? Khi nào công ty sẽ trả lương cho nhân viên, vào cuối tháng hay vào đầu tháng? Hợp đồng lao động thường ghi rõ tổng lương của nhân viên. Từ khoản lương đó sẽ trừ một số khoản tiền cố định như bảo hiểm y tế, bảo hiểm chăm sóc sức khoẻ dài hạn, bảo hiểm lương hưu, bảo hiểm thất nghiệp.
Nếu bạn làm việc trong khoảng thời gian cố định thì điều này phải được quy định bằng văn bản. Nếu trong hợp đồng lao động không ghi rõ thời gian làm việc thì đây là bản hợp đồng không thời hạn.
Thông thường, hợp đồng lao động thường không quy định phải làm việc trong một khoảng thời gian giới hạn. Tuy nhiên, nếu người lao động và người sử dụng lao động muốn thì vẫn có thể ký hợp đồng lao động có thời hạn.
Thời hạn của hợp đồng lao động có thời hạn phải được quy định bởi các điều kiện khách quan như ngày kết thúc hợp đồng, hoàn thành một nhiệm vụ hoặc một sự kiện cụ thể.
Hợp đồng có thời hạn phải dựa trên sự thoả thuận và chấp nhận của 02 bên đối với các điều khoản đã đặt ra.
Một nhân viên được coi là làm việc bán thời gian nếu như số giờ làm trong tuần của họ ít hơn so với một nhân viên toàn thời gian tương ứng. Những nhân viên đã kí hợp đồng với công ty trên 6 tháng có thể yêu cầu giảm thời giam làm việc trong trường hợp công ty có từ 15 nhân viên trở lên. Người sử dụng lao động cũng có thể từ chối giảm thời gian làm việc trên cơ sở hoạt động của công ty. Cơ sở hoạt động tồn tại nếu việc giảm thời gian làm việc ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức, quy trình làm việc hoặc dẫn đến các chi phí không hợp lý.
Việc làm thời vụ là một công việc bán thời gian đặc biệt. Công việc này sẽ được miễn trừ các khoản đóng góp an sinh xã hội nếu mức lương của nhân viên không quá 450 euro/ tháng, hoặc họ chỉ làm việc tối đa 2 tháng hoặc không quá 50 ngày/ năm.
Xem thêm